De digitale juridische wereld van vandaag en morgen

Het notariaat en de advocatuur zijn van huis uit professies waarbij veel analoog en met papier werd – en wordt – gewerkt. Toch digitaliseren ook deze branches meer en meer. Als gevolg van corona vonden zaken zoals cliëntgesprekken en het tekenen van stukken noodgedwongen digitaal plaats, in plaats van fysiek. Corona zorgt daarmee voor een stroomversnelling richting een digitale werkwijze in het notariaat en de advocatuur.

De hoogste tijd om te kijken wat de nabije toekomst biedt aan ontwikkelingen waar je als notaris of advocaat gebruik van kunt maken.

Technologische ontwikkelingen
We leven in een tijd van grote veranderingen. Sommigen noemen het de vierde industriële revolutie. Anderen noemen het hypes die weer overgaan. Toch krijgen technologieën zoals Artificial Intelligence, robotica, VR of blockchain steeds meer een eigen plek in onze samenleving.

Wat je als juridisch professional ook vindt van deze technologieën, je krijgt er vandaag of morgen mee te maken. Cliënten worden steeds veeleisender als het gaat om (digitaal) gebruiksgemak. Dit betekent dat gewoon goed, niet goed genoeg meer is.

Digitaal eigendom overdragen met NFT’s
Het overdragen van eigendom in de fysieke wereld is relatief eenvoudig. Als je een theepot koopt bij de Blokker dan ben jij na de transactie eigenaar geworden van de theepot. Ditzelfde geldt voor het kopen van een woning. Zodra de transactie bij de notaris is afgerond is de woning van eigenaar gewisseld. Maar hoe werkt dat in de digitale wereld?

In de digitale wereld is dit niet eenvoudig. Als je een afbeelding online koopt dan kun je niet zomaar de eigendom ervan overdragen. De afbeelding kan namelijk meerdere keren bestaan. Ook al geeft de verkoper de afbeelding aan jou als koper. Om dit op te lossen bestaan er tegenwoordig NFT’s.

Non-Fungible Token (NFT)
Een Non-Fungible Token is een niet inwisselbaar, onvervangbaar eigendomscertificaat dat gekoppeld wordt aan een digitaal object, zoals een afbeelding. Dit certificaat staat geregistreerd in een blockchain. Met dit eigendomscertificaat kun je bewijzen dat het digitale object jouw eigendom is.

Inmiddels heeft het gebruik van NFT’s een grote vlucht genomen. De kunstenaar Beeple verkocht bijvoorbeeld als eerste, bij het bekende veilinghuis voor kunst Christie’s, een digitale verzameling plaatjes als NFT voor maar liefst 69 miljoen dollar. De allereerste Tweet van Twitter-oprichter Jack Dorsey werd als NFT verkocht voor ruim 2,9 miljoen dollar.

Met NFT’s is er dus een manier gevonden om digitale objecten te verhandelen en eigendom online over te dragen. Voor de ondernemende jurist een mooie kans om hun expertise te laten zien.

Digitale ondertekening
In de inleiding werd al gerefereerd aan het digitaal ondertekenen van documenten. Corona heeft ook op dit vlak ervoor gezorgd dat digitaal ondertekenen meer en meer gemeengoed is geworden. En volkomen logisch. Met digitaal ondertekenen zoals onze eigen NEXTsign oplossing kun je snel, gemakkelijk en veilig alle soorten documenten door cliënten laten ondertekenen. Eén van de technologische ontwikkelingen die direct praktisch toepasbaar zijn.

Digitale notariële akte
Er is al veel over gezegd: de komst van de digitale notariële akte. Te beginnen met de online oprichting van een BV binnenkort. Dat dit slechts de opmaat is naar een volledige online notariële dienstverlening, zal weinig mensen verbazen. Dit zal nog wel een aantal jaren duren, maar binnen nu en vijf jaar zal dit hoogstwaarschijnlijk de realiteit zijn.

Dit heeft verstrekkende gevolgen voor het notariaat. Een cliënt uit Oost-Groningen kan dan namelijk voor een digitale notaris uit Zeeland kiezen. Of een bewoner van Ameland kan dan voor een notaris uit Limburg kiezen. Dat betekent veel meer concurrentie. Of als je het omdenkt, veel meer potentiële cliënten. Voor de ondernemende notaris biedt dit veel kansen.

Niet zoeken maar vinden
Eén van de werkzaamheden van een advocaat is het zoeken naar jurisprudentie. Dit is lang niet altijd een gemakkelijke zoektocht en vergt vaak veel tijd. Dat moet slimmer kunnen. Dat dachten ze bij Bluetick ook.

Daarom bouwden ze bij Bluetick een zoekmachine waarmee advocaten verbanden kunnen leggen tussen rechterlijke uitspraken zonder zelf actief te hoeven zoeken. Hiermee kun je als advocaat of fiscalist sneller en intuïtiever jurisprudentie vinden. Niet zoeken, maar vinden. Een mooi voorbeeld van een nieuwe technologie (AI) die goed en direct praktisch toepasbaar is.

Compos mentis Assyst
Eén van de uitdagingen waar notarissen tegenaan lopen bij digitale notariële dienstverlening, is het beoordelen of de cliënt Compos Mentis is. Oftewel, of de cliënt die de notariële akte gaat ondertekenen, kan overzien wat er staat. Eén van de belangrijke taken van de notaris.

Als een cliënt fysiek aan tafel zit, is het voor de notaris gemakkelijker te bepalen of de cliënt zich bewust is van wat hij/zij gaat tekenen en of hij/zij dat uit vrije wil doet. Digitaal is die beoordeling veel lastiger.

Hoe fijn zou het zijn als je als notaris een digitale assistent hebt die gespecialiseerd is in het herkennen en analyseren van zowel de verbale als non-verbale communicatie van een cliënt? Een systeem dat je waarschuwt als deze het niet vertrouwt? Zodat je als notaris weet dat je extra alert moet zijn bij deze cliënt en extra onderzoek kunt doen om dit te beoordelen? Een Compos Mentis assistent.

Ik ben hem nog niet tegengekomen maar het zou veel notarissen helpen om digitale notariële dienstverlening te omarmen en om misbruik tegen te gaan. Wie pakt de handschoen op?

Andere technologische ontwikkelingen?
Heb je andere technologische ontwikkelingen gezien die interessant zijn om te delen? Laat het mij weten, dan neem ik hem mee in de volgende blog.